Voor beelddenkers is het goed om te werken met uitdagende spellen. Het is goed voor hun executieve functie opbouw, het leert ze dat stapsgewijs werken handig kan zijn én het verrijkt hun out-of-the-box denken. Elke maand plaats ik dan ook een recensie over een spel dat erg in trek is in de praktijk. Deze keer is het de beurt aan Doornroosje Deluxe.
Wat beleven we een plezier aan het spel Doornroosje Deluxe van Smart Games. Terwijl de kinderen door de stapel met Smartgames neuzen, valt hun blik regelmatig op dit spel. Het ziet er zo aantrekkelijk uit, dat ik ook elke keer weer blij wordt als de kinderen het kiezen. Net als bij de andere slimme spellen in deze reeks zal ik met jullie naar de spelregels kijken. Vervolgens laat ik zien op welke executieve functies dit spel een beroep doet. Als afsluiter geef ik mijn mening over dit spel.
Doornroosje Deluxe: de spelregels
In tegenstelling tot veel Smart games bevat het uitdagingenboekje twee zijdes. Een met opgaven voor kinderen vanaf 3+ en een versie waarin kinderen vanaf 5+ mee aan de slag kunnen. Daarnaast bevat het spel, een verhaaltjes boek, een doolhofingang, 4 doolhofgrondplaten, een draak, een kasteel, een prins en een prinses.
1. Kies een uitdagingskant en plaats de doolhoven zoals aangegeven op de afbeelding. Een tip van de makers: help jonge kinderen met het klaarzetten, zodat de 4 delen van het spelbord op de juiste wijze gelegd worden. Dit is ook echt nodig, want zelf kinderen uit de middenbouw kunnen soms moeite hebben ze correct te plaatsen. Alles luistert heel nauw.
2. Neem de prins mee op zijn reis door het doolhof om zijn prinses te redden. Voor de jonge kinderen (3+) is dit de enige opdracht, voor de kinderen vanaf 5 jaar komt de draak in het spel. Je bent dan de draak en probeert de weg te versperren voor de prins, maar let op soms zijn er meerder wegen die de prins kan bewandelen. Vind als draak een plekje, zodat ALLE wegen worden geblokkeerd.
Doornroosje Deluxe en executieve functies
• Inhibitie; de rem op het gedrag. Voor de single player games heb je focus nodig, ook voor Doornroosje Deluxe. Een goede focus/concentratie zal helpen bij het gemakkelijker op kunnen lossen van de uitdagingen. Dit spel vraagt een extra uitdaging op dit gebied, doordat alle spelmaterialen nauwgezet in elkaar gezet moeten worden. Het is van belang om je aandacht bij deze taak te houden anders lukt het niet om met het spel te starten.
• Werkgeheugen; welke stappen heb je nodig om tot een oplossing van de uitdaging te komen? Zijn er stappen die je al eerder hebt gedaan die je bij een nieuwe uitdaging ook weer kunt gebruiken?
• Planning en organisatie; Het begint al met het neerleggen van de doolhof delen. Liggen de bloemen aan de goede kant? Heb je de ingang van het doolhof correct liggen? Staat de toren op de goed plek en hebben de prins en prinses hun startpositie bepaald? Pas wanneer alles klopt, kun je de uitdaging tot een goed einde brengen. Een goede organisatie van je werk is dus van belang voor het slagen van je ‘missie’.
• Taakinitiatie; je moet een aantal handelingen uitvoeren voordat je aan dit spel kunt beginnen. Alle benodigdheden moeten goed geordend zijn. Als dat lukt, kunnen de kinderen snel en efficiënt aan de slag. Wanneer de kinderen op een hoger level gaan spelen, zijn er bovendien extra onderdelen nodig. Dit blijft herhaald een beroep doen op de taakinitiatie.
• Emotieregulatie; het mooie van vrijwel ieder spel, is dat de speler geconfronteerd wordt met zijn eigen emotie. Hoe reageer je wanneer iets (niet) lukt?
• Flexibiliteit; De opdrachten volgen elkaar in veranderende moeilijkheidsgraad op. Kun je flexibel omgaan met de kennis die je hebt opgedaan in voorgaande uitdagingen?
• Metacognitie; tijdens en na het spelen bespreek je met je leerlingen hoe het spel is gegaan. Jullie benoemen samen tips en tops. Oudere leerlingen kun je dit eventueel op laten schrijven. En ook al is het spel bedoelt voor een single player, samen spelen kan een optie zijn. Zo hoor je leerlingen over en weer met elkaar in gesprek gaan en stimuleer je metacognitie. De makers van het spel geven expliciet aan dat dit een spel bij uitstek is om samen tot oplossingen te komen. Bijvoorbeeld de volwassen zoekt een plek voor de draak en het kind controleert of alle wegen naar het kasteel geblokkeerd zijn.
Wat vind ik van het spel?
In de middenbouw wordt enthousiast op het spel gereageerd. Ook al is het spel bedoelt voor kinderen in de leeftijd van 3-7. We spelen dan natuurlijk wel de uitdagingen met de draak. Hoewel het spel bedoeld is als een single player spel, nodigt het spel de kinderen uit om het met twee personen te spelen: de ene de draak en de andere de prins of de prinses. Samen beleven ze veel plezier in het bewandelen van de doolhoven en blijkt het een ware puzzel te zijn om de draak elke keer weer op de juiste plek te plaatsen. Het verplaatsen van de prins of prinses doet een beroep op de oog-handcoördinatie.
Ook in de bovenbouw blijkt dit spel een goed te spelen. De aantrekkelijke vormgeving van het spel daagt ook de oudste uit. Vooral het klaar leggen van de materialen vraagt behoorlijk wat ruimtelijk inzicht en daarnaast komen probleem oplossend denken, visuele perceptie en planning aanbod. Hoe verder ze in de uitdagingen komen, hoe meer (ruimtelijk) inzicht er komt en hoe makkelijk de draak te plaatsten wordt. Successen worden samen gevierd.
Al met al is Doornroosje Deluxe een succes voor onder- en bovenbouw, en als bijvoorbeeld klaarwerk, maar ook om specifiek bepaalde executieve functies te oefenen. Weer een must-have uit de stal van Smartgames!
Liefs, Tineke
PS: Vind je dit interessant? Dan nodig ik je uit om ook eens te kijken naar – HET congres EXECUTIEVE FUNCTIES van onderwijswereld PO. Deze zal plaats vinden op zaterdag 6 november 2021. Je vindt de link naar het congres hier: HET congres EXECUTIEVE FUNCTIES